MRP คืออะไร
MRP (Material Requirements Planning) คือระบบวางแผนความต้องการวัสดุและกำลังการผลิต โดยใช้ข้อมูลจาก BOM (Bill of Materials), แผนการผลิต (MPS), และข้อมูลสต๊อกปัจจุบัน เพื่อคำนวณว่า "ต้องสั่งวัตถุดิบอะไร เท่าไหร่ และเมื่อไหร่" ให้เพียงพอต่อแผนการผลิต โดย MRP มีบทบาทสำคัญในการบริหารวัตถุดิบให้มีประสิทธิภาพ ลดของเสีย และหลีกเลี่ยงการขาดวัตถุดิบ
📌 จุดเริ่มของ MRP: ความต้องการ (Demand)
MRP จะเริ่มทำงานเมื่อมี “ความต้องการผลิต” ซึ่งอาจมาจากหลายแหล่ง เช่น:
- Sales Order (SO): คำสั่งซื้อจากลูกค้า → ใช้ในระบบ Make-to-Order (MTO)
- Forecast / Projected Sales: ยอดขายที่คาดการณ์ไว้ → ใช้ในระบบ Make-to-Stock (MTS)
- Reorder Point: ระบบอัตโนมัติที่เติมสินค้าสำรองเมื่อถึงจุดต่ำสุด
จากความต้องการนั้น ระบบจะ:
- เช็คจำนวนสินค้าสำเร็จรูป (Finished Goods) ในคลัง
- ถ้าไม่พอ → ต้องผลิตเพิ่ม
- จาก BOM → หา Raw Material ที่ต้องใช้
- ตรวจสอบ Stock วัตถุดิบ → ถ้าไม่พอ → สร้างใบสั่งซื้อ (Purchase Requisition)
ตัวอย่าง:
หากได้รับ Sales Order สำหรับสินค้ารหัส FG100 จำนวน 500 ชิ้น
แต่ในคลังมีเพียง 100 ชิ้น
MRP จะวางแผนผลิตอีก 400 ชิ้น
และคำนวณว่าวัตถุดิบใดบ้างที่ต้องใช้
หากวัตถุดิบบางตัวไม่พอ → ระบบจะ Generate ใบ PR/PO ให้อัตโนมัติ
MRP คือระบบวางแผนความต้องการวัตถุดิบและกำลังการผลิต โดยใช้ข้อมูลจาก:
- BOM (Bill of Materials) - โครงสร้างของสินค้าที่จะผลิต เช่น ชิ้นส่วนย่อยที่ต้องใช้
- Master Production Schedule (MPS) - แผนการผลิตที่ได้รับคำสั่งมาจาก ERP หรือทีมวางแผน
- Inventory on-hand - วัตถุดิบที่มีในสต๊อกตอนนี้
ระบบจะคำนวณว่า “ควรสั่งวัตถุดิบอะไร เมื่อไหร่ และเท่าไหร่” เพื่อให้พร้อมสำหรับการผลิต
🧪 Example Case: โรงงานผลิตกาแฟกระป๋อง
🎯 เป้าหมาย
ผลิตกาแฟกระป๋อง 1,000 กระป๋อง ภายในวันจันทร์หน้า
🧾 BOM ของกาแฟกระป๋อง (ต่อหน่วย):
วัตถุดิบ | จำนวนต่อหน่วย | Lead Time |
---|---|---|
กระป๋องเปล่า | 1 ชิ้น | 3 วัน |
ฝาอะลูมิเนียม | 1 ชิ้น | 2 วัน |
ผงกาแฟ | 100 กรัม | 5 วัน |
น้ำร้อน | 200 มล. | Instant |
📦 Inventory ปัจจุบัน:
วัตถุดิบ | คงเหลือในคลัง |
---|---|
กระป๋องเปล่า | 500 ชิ้น |
ฝาอะลูมิเนียม | 1,000 ชิ้น |
ผงกาแฟ | 30 กก. |
🔢 การคำนวณจาก MRP:
- ต้องผลิต 1,000 กระป๋อง
- ผงกาแฟที่ต้องใช้ = 100 กรัม × 1,000 = 100 กก.
- คงเหลือผงกาแฟ = 30 กก. → ต้องสั่งเพิ่มอีก 70 กก.
- Lead Time ผงกาแฟ = 5 วัน → ต้องสั่งไม่เกิน วันอังคาร
Key Outputs ของ MRP:
- Purchase Requisitions / POs
- Production Orders aka Manufacturing Order
- Material Plan
ตัวอย่างผลลัพธ์ของ MRP:
- สร้าง Purchase Order สำหรับผงกาแฟ 70 กก. → ส่งออกไปยังฝ่ายจัดซื้อ
- ตรวจสอบกระป๋องเปล่า → เหลือ 500 → ต้องสั่งเพิ่ม 500 ชิ้น
- ไม่ต้องสั่งฝาอะลูมิเนียม เพราะมีพอ

ขอคำปรึกษาเพื่อเลือกระบบที่เหมาะกับโรงงานของคุณ
ทีมผู้เชี่ยวชาญจาก Appomax พร้อมให้คำปรึกษาฟรี!

ศูนย์รวมข้อมูล Integrated Manufacturing System
รวม MES + MRP + ARP/ERP ไว้ใน Platform เดียว
จาก MES แบบเดิม สู่แพลตฟอร์มที่วิเคราะห์และควบคุมได้ครบวงจร