รู้จักประเภทของบริษัทในอุตสาหกรรมยุค 4.0

ในโลกของ “อุตสาหกรรม” แต่ละบริษัทมีบทบาทแตกต่างกันเหมือนฟันเฟืองในเครื่องจักรยักษ์ใหญ่ที่ต้องหมุนประสานกัน เพื่อให้การผลิตและระบบทั้งหมดเดินหน้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ การเข้าใจ “ประเภทของบริษัท” และ “ลักษณะการทำงาน” ของแต่ละประเภท จึงสำคัญมาก โดยเฉพาะสำหรับคนที่อยากเข้ามาทำงานในสายนี้ — ไม่ว่าจะเป็นวิศวกร, sales engineer, หรือ project manager เพราะแต่ละองค์กรต้องการทักษะและแนวคิดที่ไม่เหมือนกัน

มาดูกันว่าในโลกของโรงงานและระบบอัตโนมัตินั้น มีบริษัทแบบไหนบ้าง และเหมาะกับคนทำงานแบบใด

1. Factory (โรงงานผลิต)

หน้าที่หลัก:

บริษัทประเภทนี้คือ “ต้นทางของของจริง” — ที่ซึ่งของทุกอย่างถูกผลิตขึ้นจริงจากเครื่องจักร, แม่พิมพ์, วัตถุดิบ และแรงงาน โรงงานมีระบบซับซ้อน ตั้งแต่สายการผลิต (Production Line), ระบบควบคุม (PLC/SCADA), ไปจนถึงการจัดการคุณภาพและพลังงาน

ลักษณะการทำงาน:

ภายในโรงงาน วิศวกรจะมีหน้าที่ดูแลการผลิตให้เป็นไปตามเป้าหมาย เช่น

• Production Engineer: ควบคุมกระบวนการผลิต
• Maintenance Engineer: ดูแลการซ่อมบำรุงเครื่องจักร
• Automation Engineer: เขียนโปรแกรม PLC, ปรับ logic การควบคุม
• Energy/Process Engineer: วิเคราะห์และเพิ่มประสิทธิภาพกระบวนการผลิต

เหมาะสำหรับ:

คนที่ชอบเห็น “ผลลัพธ์จริง” จากการทำงาน — เช่น ชิ้นส่วนหรือผลิตภัณฑ์ที่จับต้องได้ ชอบแก้ปัญหาหน้างาน และไม่กลัวเสียงเครื่องจักร

2. System Integrator (สาย Automation Control)

หน้าที่หลัก:

บริษัทประเภทนี้คือ “ผู้เชื่อมต่อโลก OT (Operational Technology)” พวกเขาออกแบบและติดตั้งระบบควบคุมเครื่องจักร เช่น PLC, SCADA, Robot, Conveyor หรือระบบควบคุมอัตโนมัติทั้งหมดในสายการผลิต

ลักษณะการทำงาน:

• เขียนโปรแกรม PLC (Siemens, Mitsubishi, Omron ฯลฯ)
• ออกแบบวงจรไฟฟ้าควบคุม
• ทำ commissioning ที่หน้างาน
• Integrate ระบบหลายยี่ห้อให้ทำงานร่วมกัน

เหมาะสำหรับ:

ผู้ที่ชอบการแก้ปัญหาเชิงเทคนิค รักการลงพื้นที่ และอยากเห็นระบบ Automation ทำงานจริงตามที่ตัวเองเขียนโปรแกรมไว้

ตำแหน่งเด่น:

Automation Engineer, PLC Programmer, Commissioning Engineer, Project Engineer

3. System Integrator (สาย OT Application / Industrial IoT)

หน้าที่หลัก:

นี่คือรุ่นอัปเกรดของ System Integrator ที่ไม่ได้ทำแค่ “ควบคุมเครื่องจักร” แต่ยัง “ดึงข้อมูลขึ้นระบบดิจิทัล” เช่น Dashboard, Data Historian, OEE Monitoring, Predictive Maintenance, หรือเชื่อมต่อกับ Cloud/AI

ลักษณะการทำงาน:

• ออกแบบ Data Flow จาก PLC → Gateway → Database → Dashboard
• พัฒนา Application บน Ignition, N3uron, Tulip, Power BI
• วิเคราะห์ข้อมูลเพื่อหา Insight ทางการผลิต
• ทำ Proof of Concept (PoC) ด้าน Smart Factory / IIoT

เหมาะสำหรับ:

คนที่อยากอยู่จุดตัดระหว่าง “วิศวกรรม” และ “ดิจิทัล”

ต้องเข้าใจทั้งระบบ OT (PLC, Sensor, Protocol) และระบบ IT (Database, API, Cloud)

ตำแหน่งเด่น:

IIoT Engineer, OT Software Developer, Solution Architect, Data Engineer , Technical Sales Engineer

4. Industrial Trading (บริษัทจำหน่ายอุปกรณ์อุตสาหกรรม)

หน้าที่หลัก:

บริษัทประเภทนี้ทำหน้าที่เป็น “ผู้จำหน่ายและให้คำปรึกษา” สำหรับอุปกรณ์ในระบบอุตสาหกรรม เช่น Sensor, Power Meter, PLC, HMI, Inverter, Gateway ฯลฯ

ลักษณะการทำงาน:

• ขายสินค้าพร้อมคำแนะนำเชิงเทคนิค
• ทำ Demo หรือ Proof of Concept ให้ลูกค้า
• ประสานงานกับ System Integrator / โรงงาน
• นำเสนอ Solution ใหม่ ๆ แก่ลูกค้า

เหมาะสำหรับ:

คนที่เข้าใจเทคนิคและมีทักษะการสื่อสารสูง เพราะต้อง “ขายของที่ซับซ้อน” ให้เข้าใจง่าย และสร้างความเชื่อมั่นกับลูกค้าได้

ตำแหน่งเด่น:

Sales Engineer, Product Specialist, Application Engineer, Business Development

5. Contractor / Panel Builder (ผู้รับเหมา, ผู้ประกอบตู้ควบคุม)

หน้าที่หลัก:

บริษัทกลุ่มนี้คือ “มือช่างระดับโครงสร้าง” ของโลกอุตสาหกรรม พวกเขารับเหมาออกแบบและสร้างตู้ควบคุมไฟฟ้า (Control Panel), ติดตั้งระบบไฟฟ้าในโรงงาน, หรือเดินสายสัญญาณสำหรับระบบ Automation

ลักษณะการทำงาน:

• ออกแบบและประกอบตู้ควบคุม
• เดินสายไฟและติดตั้งอุปกรณ์ภาคสนาม
• ทำงานร่วมกับ System Integrator และโรงงานโดยตรง
• ตรวจสอบมาตรฐานความปลอดภัยทางไฟฟ้า

เหมาะสำหรับ:

ผู้ที่มีทักษะทางไฟฟ้า ชอบงานภาคสนามและการติดตั้งจริงมากกว่างานเอกสาร

ตำแหน่งเด่น:

Electrical Engineer, Panel Designer, Field Technician, Site Engineer

สรุปภาพรวมสายงานในอุตสาหกรรม

ในภาพรวมทั้งหมด “อุตสาหกรรม” ไม่ได้มีเพียงโรงงานหรือคนเขียนโปรแกรมเท่านั้น แต่มีระบบนิเวศของผู้เล่นหลากหลายประเภทที่ต้องร่วมมือกัน ทั้งผู้ผลิตจริง, ผู้ออกแบบระบบ, ผู้ขายอุปกรณ์, และผู้ติดตั้ง การรู้ว่าตัวเองเหมาะกับตำแหน่งแบบใดในห่วงโซ่นี้ จะช่วยให้เริ่มต้นเส้นทางอาชีพได้อย่างมั่นใจและตรงเป้าหมาย

หากจะสรุปสั้น ๆ:

• ถ้าคุณชอบ “เครื่องจักรจริง” — ไปโรงงาน
• ถ้าชอบ “ระบบควบคุม” — ไปสาย Automation
• ถ้าชอบ “ข้อมูลและเทคโนโลยี” — ไปสาย IIoT
• ถ้าชอบ “ขายของและพูดคุย” — ไปสาย Trading
• ถ้าชอบ “งานช่างและลงมือทำ” — ไปสาย Contractor