การเลือกซอฟต์แวร์ MES (Manufacturing Execution System) ให้เหมาะสมกับงบประมาณของโรงงานหรือองค์กรนั้น ต้องพิจารณาหลายปัจจัย ทั้งด้านงบประมาณ ฟังก์ชันการใช้งาน การขยายในอนาคต และความสามารถในการเชื่อมต่อกับระบบอื่น ๆ คู่มือนี้จะแนะนำขั้นตอนและเกณฑ์ในการเลือก MES อย่างมีประสิทธิภาพ:
MES คืออะไร?
MES (Manufacturing Execution System) คือ ซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการควบคุมการผลิตในโรงงานแบบเรียลไทม์ ตั้งแต่การรับคำสั่งผลิต การควบคุมกระบวนการผลิต การติดตามสถานะเครื่องจักร จนถึงการวิเคราะห์ประสิทธิภาพ เช่น OEE, WIP, Scrap และ Downtime
💰 ประเมินงบประมาณและประเภทของ MES
ประเภท MES | ราคาประมาณ | เหมาะสำหรับ |
---|---|---|
On-Premise (ซื้อขาด + ลงเซิร์ฟเวอร์เอง) | 1-10 ล้านบาท | โรงงานใหญ่, มีทีม IT สำหรับดูแล |
Cloud-based (จ่ายรายเดือน/ปี) | เริ่มต้น 100,000 บาท/ปี | โรงงานทุกขนาดที่ต้องการส่งข้อมูลขึ้น cloud server |
✅ ขั้นตอนการเลือก MES ให้เหมาะกับงบประมาณ
การที่เลือก MES ราคาที่เหมาะสมกับงบประมาณ และวัตถุประสงค์ของระบบสามารถทำตามได้ดังนี้:
1. กำหนดวัตถุประสงค์หลักของโครงการ
- ต้องการวัด OEE หรือไม่?
- ต้องการเชื่อมต่อกับเครื่องจักร?
- ต้องการวิเคราะห์ Scrap หรือ Downtime?
- มีความจำเป็นต้องบูรณาการกับ ERP, SCADA หรือไม่?
2. กำหนดงบประมาณที่แน่นอน
- งบประมาณติดตั้งครั้งแรก
- ค่ารายปี (ถ้าเป็น Cloud)
- ค่าบำรุงรักษาและอัปเกรดระบบ
- ค่าอุปกรณ์ IoT/Edge Device เพิ่มเติม
3. เลือก MES จาก ขนาด ที่เหมาะสม
ขนาด | รายละเอียด | งบประมาณ |
---|---|---|
MES ขนาด เล็ก | ใหญ่ | 1 - 5 ล้านบาท |
MES ขนาด กลาง | กลาง | 5 - 10 ล้านบาท |
MES ขนาดใหญ่ | เล็ก | 10 ล้านบาท +++ |
4. เปรียบเทียบฟีเจอร์ที่จำเป็นต่อการใช้งาน
คุณสมบัติหลัก | Tulip | N3uron | Ignition |
---|---|---|---|
ประเภท Platform | Low-code / No-code App Platform | Industrial IoT Gateway / Middleware | Full-featured SCADA / IIoT + MES Platform |
จุดเด่น | ทำแอป MES แบบ Drag & Drop ได้ง่าย | เป็น Data Hub สำหรับส่งข้อมูล IoT | รองรับทุกระบบ SCADA/MES ครบวงจร |
การเชื่อมต่ออุปกรณ์ (Connectivity) | OPC UA, MQTT, REST API, SQL, Edge IO | OPC UA, MQTT, Modbus, DNP3, REST, SQL | OPC UA, MQTT, Modbus, Siemens, Allen Bradley ฯลฯ |
การสร้าง Dashboard / App | GUI Builder ใช้งานง่าย | ต้องเขียน Code หรือใช้ร่วมกับ SCADA อื่น | Perspective, Vision – รองรับ Web/Tablet |
การจัดการ Work Order / Traceability | มี Template ให้เริ่มต้นทันที | ไม่มีในตัว ต้องพัฒนาเพิ่ม | รองรับเต็มรูปแบบ (Script-based) |
ฟีเจอร์ MES สำเร็จรูป | มีหลายโมดูลพร้อมใช้งาน (Production, Quality, Operator) | ไม่มี เป็น Layer เชื่อมข้อมูลอย่างเดียว | มี Module สำหรับ OEE, SPC, Batch Tracking |
ความยืดหยุ่นในการปรับแต่ง | ปรับแต่งง่ายในระดับแอป | ต้องพัฒนา Integration เพิ่มเติม | ปรับได้ลึกด้วย Python / SQL / Script |
5. ขอทดลองใช้งานหรือ Proof of Concept (PoC)
- เพื่อประเมินประสิทธิภาพ
- ทดสอบฟีเจอร์จริงกับสายการผลิต
- ตรวจสอบความง่ายในการใช้งาน
📈 เคล็ดลับสำหรับโรงงานที่มีงบประมาณจำกัด
- เริ่มจาก “OEE Monitoring” หรือ “เครื่องจักรหลัก 1-2 เครื่อง” ก่อน แล้วค่อยขยาย
- ใช้ Edge Device ที่เชื่อมต่อกับ PLC ผ่าน Modbus/OPC UA เพื่อลดค่า Software
- เลือกใช้ SCADA ที่สามารถทำ Dashboard ได้แทนการซื้อ MES เต็มระบบ
- มองหา Software ที่มีโมเดล Subscription หรือแบ่งชำระเป็นงวด
📞 แนะนำเพิ่มเติม
หากคุณต้องการให้ช่วยแนะนำซอฟต์แวร์ MES ที่เหมาะสมกับระบบของคุณ เช่น ขนาดโรงงาน, เครื่องจักรที่ใช้, ระบบ ERP เดิม หรือข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการเริ่มต้น PoC — แจ้งรายละเอียดได้เลยครับ จะช่วยจัดชุดระบบให้เหมาะกับงบประมาณของคุณโดยเฉพาะ

ศูนย์รวมข้อมูล MES
ทั้งหมดนี้รวมไว้ในที่เดียว!
ศูนย์รวมความรู้ MES สำหรับเจ้าของโรงงาน วิศวกร และผู้ประกอบการอุตสาหกรรมที่อยากยกระดับการผลิตด้วยระบบอัจฉริยะ

ขอคำปรึกษาเพื่อเลือกระบบที่เหมาะกับโรงงานของคุณ
ทีมผู้เชี่ยวชาญจาก Appomax พร้อมให้คำปรึกษาฟรี!